ROKA YETİŞTİRİCİLİĞİ

Hazırlayan: Ercan TURAN (Ziraat Mühendisi - Tarla Bitkileri)

Roka, Akdeniz ülkelerinde Roma İmparatorluğu döneminden beri bilinmekteydi.

Yabani olarak doğada mevcut olduğu gibi tarım amacıyla da yetiştirilir

TANIMI VE ÖNEMİ

Roka (Eruca vesicaria), Brassicaceae (Turpgiller) familyasından yaprakları salata

olarak yenen acımsı tadı olan bir bitkidir.

Birinci yıl yaprakları için sofralık olarak üretilir, düşük sıcaklıklarda kışı geçirdikten

sonra ilkbaharda generatif döneme geçer ve tohum oluşturur. Bütün yıl boyunca

yetiştiriciliği yapılmakta ve taze yaprakları salata ve garnitür olarak sevilerek

tüketilmektedir. Roka özellikle İtalya ve İspanya’da çok üretilmekte ve yılın her ayında

pazarda bulunabilmektedir

İKLİM İSTEĞİ

Roka ekolojik koşullara çok duyarlı bir sebzedir. Sıcaklığın

10 °C’nin altına düşmesi hâlinde tohumların çimlenmesi ve bitki gelişimi

yavaşlar. Bu koşullarda sebze olarak değerlendirilen yaprakların aromatik madde

oranı artar ve yeme kalitesi bozulur.

İlkbahar ve sonbahar aylarında hava sıcaklığının çok yüksek ve çok düşük

olmadığı koşullarda, toprakta ve havada yeterli rutubetin bulunduğu dönemlerde

bitkiler çok iyi gelişir ve kaliteli ürün alınır.

TOPRAK İSTEĞİ

Roka toprak istekleri bakımından seçici bir sebzedir. Yaprakları değerlendirildiği için

ağır bünyeli ve killi topraklarda roka yetiştiriciliği yapılmamalıdır. Organik maddelerce

zengin ve kumlu-tınlı topraklar yetiştiricilik için en uygun topraklardır. Toprak pH’sı

bakımından nötr karakterli topraklar tercih edilmelidir.

ÜRETİMİ

Roka doğrudan tohum ekim yöntemi ile yetiştirilir. Ülkemizin batı ve güney

bölgelerinde bütün yıl boyunca açık tarla koşullarına tohum ekimi yapılarak roka

yetiştiriciliği yapılabilmektedir. Roka soğuk bölgelerde kış aylarında örtü altında, sıcak

bölgelerde ise yaz aylarında ağaç altlarında gölgede yetiştirilmelidir.

EKİM

Tohum ekiminden önce roka yetiştirilecek alanlara dekara 2 ton hesabı ile yanmış

çiftlik gübresi verilir. Sürümden önce toprakta bulunan besin maddeleri dikkate alınarak

Dik-Harrow altına yeterli miktarda suni gübre uygulanır.

Hazırlanan tohum ekim yerlerinin yabancı otlardan, hastalık ve zararlılardan temiz

olması gerekir. Roka tohumları dekara 1-1.5 kg hesabı ile 15-20 cm sıra arası, 4-5 cm sıra

üzeri ve 0.5 cm derinlikte olacak şekilde esas yetiştirme yerlerine ekilirler. İklim koşullarına

bağlı olarak tohumlar 3-8 gün sonra çimlenerek toprak yüzeyine çıkarlar. Bitkilerin

gelişmesi için yeterli sıcaklık ve rutubet varsa bitkiler tohum ekiminden 30-40 gün sonra

hasat olgunluğuna erişirler.

BAKIM

Roka nemi seven bir bitkidir. Toprağın nemli olması kaliteyi ve verimi arttıtır. İklim

koşullarını göz önüne alarak gerektiğinde sulama yapılır. Gerekli olduğunda otlarla

mücadele edilmelidir.

HASAT

Hasat olgunluğuna gelmiş roka yaprakları toprak seviyesinden 1-2 cm yukarıdan

keskin bir bıçakla kesilir. Hasat dönemindeki ürün miktarına göre 50-100 g ağırlığında

demetler yapılarak bağlanır. Hasat edilen ve demetlenen roka yaprakları kasalara veya

kamıştan yapılmış kelterlerin içine konur ve üzeri ıslak çuvalla örtülür. Hasat edilen rokalar

satışa kadar serin ve gölge yerlerde muhafaza edilmelidir.